Edeseweg 117 6721 JT Bennekom Halderbrink

"VILLA OUD VOSSENHOL"

De naam Vossenhol heeft een rijk Bennekoms verleden. In een acte uit 1610 wordt al geschreven over het "vrij Heerengoet op Vosholt". Een boerderij genaamd ’t Voshol behoort al in 1702 tot het bezit van Hoekelum. De huidige boerderij 't Voshol bevindt zich op het adres Bovenbuurtweg 58.

De naam 'Oud Vossenhol' komen we in 1901 voor het eerst tegen. Het betreft een in 1867 gebouwd pand op de plaats van de tegenwoordige villa, van buiten sterk gelijkend op het tegenover liggende dubbele huis Klein Vossenhol.

In 1901 wordt Oud Vossenhol, tot dan toe bewoond door verschillende particulieren, verbouwd tot - zo schrijft Heinrich Witte - 'een frisch en goed ingericht hotel'. Tien jaar later volgt verkoop en sloop van het gehele pand.

B.J. Ouëndag
In 1912 wordt er op dezelfde plaats een nieuwe villa gebouwd. In opdracht van Joan Nachenius, bankier te Amsterdam, ontwerpt de landelijk bekende architect B.J. Ouëndag, ex-compagnon van H.P. Berlage, 'een complexe villa met een massieve uitstraling'. Het huis bestaat uit een gedeeltelijk onderkelderde begane grond en een verdieping met een imponerend, rondom overstekend dak. Op de hoeken van het dak staan vier zware schoorstenen die worden bekroond door kenmerkende windkappen. Er wordt veel aandacht besteed aan het interieur. Aan kunstenaar en ontwerper G.W. Dijsselhof wordt gevraagd de muziekkamer in te richten met muurschilderingen. Hij gebruikte hiervoor de sjabloontechniek.

In 1926 wordt de villa aangekocht door M.C.A. (Matthé) Meischke, een ondernemer die vele jaren in Zuid-Afrika had doorgebracht. Hij bouwde er van 1910-1913 het grootste gedeelte van de Uniegebouwen in Pretoria, nog altijd de bestuurlijke zetel van de Zuid-Afrikaanse regering. Voordat Meischke de villa betrok, werd de bijkeuken, in de stijl van de villa, ruim twee meter vergroot, werd de garage tuinmanswoning en werd elders op het terrein een nieuwe garage gezet. Een in het trappenhuis aangebracht gebrandschilderd raam met een detail van de Uniegebouwen herinnert nog aan de aanwezigheid van Meischke, die tot aan zijn overlijden in 1935 bewoner/eigenaar bleef.

Aldus ontstaat Oud Vossenhol in de vorm die het nu nog steeds heeft.

Johanniter Ziekenhuis
Na het overlijden van Meischke volgt een veiling. Oud Vossenhol komt nu in handen van de 'Stichting Ziekenverpleging van de Commanderij Nederland der Johanniterorde te Bennekom' en wordt ingericht als een ziekenhuis met dertig bedden. 3 September 1938 vindt de opening plaats. Prins Bernhard vereert de villa met een bezoek.

Tot 1957 vervult Oud Vossenhol de functie van 'Johanniter Ziekenhuis'. In de oorlogsjaren worden rondom grote rode kruizen op het huis geschilderd. De band met Bennekom wordt innig. Velen vinden er vreugde, hoop of verdriet.

Met de komst (in 1957) van het Streekziekenhuis wordt 'Vossenhol' overbodig. Na een kort gebruik als zusterhuis dient zich een nieuwe bestemming aan: gezinsvervangend tehuis voor jonge gehandicapte vrouwen. Deze periode duurt van 1962 tot 1982. In dat jaar verrijst in de achtertuin van de villa een modern tehuis: Nieuw Vossenhol.
Oud Vossenhol wordt verkocht en komt in handen van een projectontwikkelaar, die de villa wil slopen.

Gemeentelijk monument
Juist in deze jaren start de gemeente Ede met de ontwikkeling van een eigen monumentenbeleid. Burgers spannen zich in voor behoud van de villa. De lokale pers volgt deze acties op de voet. En alras word Oud Vossenhol inzet van een geloofwaardig gemeentelijk monumentenbeleid. Deze discussie leidt ertoe dat de villa op 26 september 1984 bij collegebesluit als EERSTE pand in de gemeente Ede op de gemeentelijke monumentenlijst wordt geplaatst.

Maar daarmee is de zaak nog niet ten einde. De raad van State, waar de nieuwe eigenaar bij in beroep was gegaan, noemt de plaatsing onjuist. Maar het gemeentebestuur houdt vast. Pas in 1987 als de gemeente de villa uiteindelijk van de projectontwikkelaar aankoopt, wordt de sloop definitief afgewend en kan men weer vooruitkijken.

Het college van burgemeester en wethouders gaat op zoek naar een particulier die de villa wil opknappen. Met de heer en mevrouw Van den Oever wordt in december 1987 overeenstemming bereikt. Zij hebben plannen Oud Vossenhol weer voor bewoning geschikt te maken en in haar oude staat te herstellen.

Inmiddels is veel ten goede gekeerd. De gefaseerde restauratie, steeds in overleg met gemeente en provincie uitgevoerd, heeft tot conservering van de villa geleid. In 2001 volgde aanwijzing tot Rijksmonument.

Oud Vossenhol toont aan dat behoud van oude villa's nog altijd mogelijk is, ook met de moderne economische verhoudingen. De villa is momenteel in gebruik als woonhuis en is tot voor enkele jaren geleden gebruikt in combinatie als woonhuis met kantoor.

(bron: uitgave 2013 : Villa Oud Vossenhol Bennekom door Kees Heitink) zie ook:

OMSCHRIJVING HUIDIGE TOESTAND:

De toegang tot het perceel via een geasfalteerd terrein met enkele (gasten) parkeerplaatsen, een terrein met een oppervlakte van maar liefst 4.177 m² gelegen rondom de villa, een carport voor 3 voertuigen, een garage en een tweetal bergingen.

Entree via vestibule; royale hal met authentieke elementen als parketvloer, lambriseringen en glas in lood biedt toegang tot de verschillende vertrekken. Centraal in de hal is een personenlift naar de 1e en 2e verdieping maar er is ook een fraai trappenhuis met bordessen aanwezig.
Diverse vertrekken waaronder een viertal ruimten aan de voorzijde welke thans in gebruik zijn als kantoor / spreekkamer; woonkamer met open haard met schouw, overdekt terras en originele parketvloer in visgraatmotief en een gestukadoord plafond; 2 bijkeukens met aansluitingen voor was- en droog apparatuur; toiletruimte; toegang tot de provisiekelder; keuken met marmeren tegelvloer en een modern-/klassieke keukeninrichting met o.a. een AGA kooktoestel met dubbele ovens op gas en elektrisch, een afzuigkap, afwasmachine en een koel-/vriescombinatie; doorgang naar de centrale hal met garderobe en gastentoilet; toegang tot de kelderverdieping.

Kelder:
De verdieping heeft een oppervlakte van circa 70 m² en is opgedeeld in diverse ruimten waaronder een kluisruimte. De kelder heeft een toegang via de centrale hal maar ook een eigen (buiten) entree.

1e verdieping:
Via het trappenhuis en/of lift toegang tot de royale overloop en gang van waaruit alle vertrekken toegankelijk zijn. Vijf (slaap) kamers waarvan drie met een eigen balkon of dakterras; Authentieke badkamer met een vrijstaand bad, douche en wastafel; Een gemoderniseerde badkamer met whirlpool ligbad, douchehoek, dubbele wastafel en toilet. De grootste kamer heeft aansluitend een kastenkamer, balkon en is gelegen aan de voorzijde van de woning. Op de overloop is een separate toiletruimte aanwezig.

2e verdieping:
Via een afgesloten trapopgang en/of lift toegang tot de 2e verdieping met ook hier een vijftal (slaap) kamers met diverse dakkapellen, de grootste kamer beschikt over een klein keukenblokje met spoelbak, kookplaat en koelkast; een grote ruimte met separate toiletruimte, douchehoek en wastafel en opstelling van de sauna. Via een Vlizo-trap toegang tot de grote zolderberging en dak.

Bijzonderheden:

* Authentiek object met rijk historisch verleden;
* Rijksmonument;
* Verschillende gebruiksmogelijkheden;
* Bestemming 'gemengd' wonen / kantoor en maatschappelijk;
* Gebruiksoppervlak 671 m²;
* Carport voor 3 voertuigen;
* Garage / bergingen totale oppervlakte circa 55 m²;
* Perceel 4.177 m²;
* Inhoud circa 2.335 m³;
* Gekeurde liftinstallatie;
* Ligging aan doorgaande weg / zichtlocatie;
* Aansluiting A12 en NS-station op korte afstand aanwezig;
* Recent geïnspecteerd door Monumentenwacht;
* Goed onderhouden pand;
*

Aanvaarding: in overleg